Wat bent u? Een maximizer of een satisficer?
Twijfelen doen we allemaal wel eens. Ons leven zit vol met beslissingen nemen en met keuzes maken. Van kleine zoals welke kleren we vandaag zullen dragen tot grote beslissingen zoals of we kinderen willen. Soms maken we deze keuzes gemakkelijk en weten we snel wat we willen, soms zijn die keuzes moeilijk en twijfelen we lang of komen we er niet toe een keuze te maken. Dat kan zijn omdat er teveel opties zijn of omdat de gevolgen groot kunnen zijn en we risico’s nemen zo veel mogelijk willen vermijden.

Barry Schwartz, professor in de psychologie, auteur van “The Paradox of Choice” (2005), deed een onderzoek naar keuzes maken. Hij komt tot de conclusie dat als mensen geen keuze hebben het leven bijna ondragelijk wordt in onze tijd, maar naarmate mensen meer keuze hebben ze ongelukkiger en ontevredener worden. Te veel keuze verlamt en maakt dat we moeilijker kunnen kiezen en ons blijven afvragen of we de juiste keuze gemaakt hebben.

Hij onderscheidt 2 stijlen bij het nemen van beslissingen. ‘Maximizers’ nemen de tijd om een grote variëteit aan opties te overwegen, zo niet alle, voor ze een beslissing nemen. Ze willen het maximale resultaat. ‘Satisficers’ (het woord is een menging van ‘satisfy’ en ‘suffice’) zijn eerder snel dan grondig: bij voorkeur kiezen ze het eerste alternatief dat hen goed lijkt, het best haalbare resultaat op dat moment, zonder lang verder te zoeken.

Veel mensen zijn zowel ‘maximizer’ als ‘satificer’, al naar gelang het belang van de keuze. Echter er zijn mensen, die alleen maar ‘maximizen’, over alles twijfelen en nauwelijks keuzes durven maken.
Maximizers en satisficers maken ongeveer even vaak goede als slechte keuzes en de mate van afweging maakt weinig verschil voor de kwaliteit. Maar wel voor de tevredenheid over de keuze. Alhoewel degenen, die meer geneigd zijn tot ‘maximizen’ meer afgewogen beslissingen nemen, zijn ze ongelukkiger dan de satisficers. Ze zijn ontevreden omdat ze op een gegeven moment er niet onder uit komen een beslissing te nemen maar wellicht toch niet alle mogelijkheden onderzocht hebben of iets over het hoofd gezien hebben. Ze voelen zich uiteindelijk toch slecht over hun afgewogen, zorgvuldige keuze. Ze zijn vaker depressief. Ze worden slachtoffer van ‘keuzestress’, een vorm van stress die meestal jonge mensen steeds meer oplopen. Satisficers daarentegen nemen in hun eigen ogen goede beslissingen en voelen zich daar meestal ook tevreden over.

Barry Schwartz raadde al 10 jaar geleden aan: ‘durf te gaan voor goed genoeg en niet altijd voor het allerbeste’. Misschien mis je dan wel eens wat, maar de kans is groot dat je gelukkiger leeft.
Maar om de maximizers onder ons te troosten: naarmate mensen ouder worden ‘maximizen’ ze minder. Ze hebben in de loop der jaren geleerd dat voor de meeste beslissingen ‘goed genoeg’ inderdaad ‘goed genoeg’ is. ■ John Muller 2016.