Het aantal Nederlanders dat een smartphone bezit is eind 2012 opgelopen tot 6 miljoen, daarnaast zijn er bijna 3 miljoen tabletbezitters. De verwachting is dat deze aantallen de komende jaren nog fors zullen stijgen.
De voordelen zijn evident: meer dan de helft van alle Nederlanders is altijd en overal bereikbaar. Werknemers kunnen altijd en overal inloggen. De mogelijkheid om thuis te werken leidt tot vermindering van files, minder reistijd, minder CO2 uitstoot en een betere afstemming tussen werk en privé. De nadelen worden ook hoe langer hoe duidelijker: doordat de scheiding tussen werk en privé vervaagt, lijdt het privéleven er onder. Het wordt voor de werknemer lastig om het werk en de wereld buiten de deur te houden. Hij kan iedereen bereiken, maar iedereen kan ook hem altijd bereiken. En de gedachte kan al snel ontstaan dat men ook altijd en overal bereikbaar moet zijn.
Daarmee kunnen dus prachtige vernieuwingen een bron van ongemak, ziekte en stress worden.
Naast problemen in de privé-relaties en veel lichamelijke klachten, zoals klachten aan vingers, pols, nek en schouders, rapporteren werknemers steeds vaker klachten van psychische aard, de ‘technostress’.

Technostress verwijst naar psychische klachten. Klachten, die vaak te maken hebben met een overvloed aan informatie. Voorbeelden hiervan: men kan niet meer schiften wat de moeite waard is van het lezen en wat direct in de prullenbak kan. Men kan zich niet meer concentreren omdat er een voortdurende onderbreking van werkzaamheden is door het constante piepen van alert-mails op computers of smartphones. Deze technostress kan leiden tot chronische vermoeidheid, verstoord slaappatroon, lusteloosheid, vage lichamelijke klachten, concentratiestoornissen, stemmingsproblemen en burnoutklachten.

Naast de technostress komen professionals in de verslavingszorg in toenemende mate mensen tegen, waaronder veel jongeren, die verslaafd zijn aan hun mobiele apparaten. Er is hier sprake van technoverslaving: men heeft moeite om te stoppen met het gebruiken van de mobiele communicatiemiddelen. Er treedt forse stress en ontregeling op als men probeert of gedwongen wordt de mobiele apparaten uit te zetten. Men heeft het gevoel verloren te zijn zonder mobiele telefoon. Men checkt de telefoon wel 10 keer per uur op nieuwe berichten of direct na elk piepje van een nieuw bericht. Onder het eten, tijdens de vergadering enzovoort ligt de telefoon of de tablet onder handbereik. Deze verslaving kan ernstige gevolgen hebben: onthoudingsverschijnselen, slaapstoornissen, fysieke verslaving en depressieve klachten. (insert image).

We zouden ons zich meer bewust moeten zijn van de mogelijke gevolgen van het veelvuldig gebruik van mobiele apparaten en tijdig maatregelen treffen. Dit geldt zeker voor werknemers en werkgevers. ■ Nel Muller-Beckers 2013.