Risicomanagement wordt steeds belangrijker in tijden zoals deze. Door de aanhoudende crisis blijft de onzekerheid voor de toekomst nog steeds bestaan. Gevolg is dat de toekomstige vraagverwachting getemperd blijft.

Toch ontstaat langzaam het beeld dat de bedrijven zich goed hebben gewapend tegen de gevolgen van de crisis. Een strak debiteurenbeleid, actieve marktbenadering, een scherpere inkoop en besparing op loonkosten zijn de meest genomen maatregelen om de negatieve gevolgen van de crisis te minimaliseren.

Het belang van risicomanagement is echter de afgelopen jaren steeds verder toegenomen. Risicomanagement is het identificeren en kwantificeren van risico’s en het vaststellen van bijbehorende beheersmaatregelen. Met beheersmaatregelen bedoelen we activiteiten waarmee de kans van optreden (of de gevolgen) van risico’s worden beïnvloed. De risico’s worden aangepakt door ze te voorkomen, te verminderen, te accepteren of uit te besteden.

Traditioneel richt financieel risicomanagement zich voornamelijk op de kredietwaardigheid van klanten. Een veel genomen maatregel is het inzetten van een factoringsbedrijf of kredietverzekeringmaatschappij. Dit debiteurenrisicobeheer is nog steeds erg belangrijk, maar inmiddels omvat financieel risicomanagement veel meer.

Steeds belangrijker wordt de levensvatbaarheid en kredietwaardigheid van de toeleveranciers. Late betalingen aan hen, hebben ook grote invloed op hun werkkapitaal. Tegelijkertijd vragen steeds meer ondernemers zich af hoe solide hun leveranciers eigenlijk zijn.
Vooral als toeleveranciers een cruciale rol spelen in het bedrijfsproces, is hun levensvatbaarheid van groot belang. Het wegvallen van zo’n leverancier brengt het bedrijf onmiddellijk in de problemen. Het betalingsgedrag ten aanzien van dergelijke leveranciers heeft dus een direct verband met één van de eigen bedrijfsrisico’s. Om die reden zijn grotere bedrijven dan ook voorzichtiger geworden om qua inkoopprijs altijd het onderste uit de kan te willen halen. Toeleveranciers moeten ook hun marges halen. Voorkomen dat belangrijke toeleveranciers verzwakken is ook een vorm van risicobeheer.

Bent u de leverancier van een belangrijk onderdeel aan een grote onderneming en heeft u een financieringsbehoefte, dan kan een Supply Chain Finance wellicht een oplossing bieden.
Uitgangspunt van deze financiering is dat grotere ondernemingen vaak een betere kredietrating hebben dan hun “kleine” toeleveranciers. Zij kunnen dus goedkoper geld lenen en daardoor hun leveranciers een kortere betaaltermijn bieden of garanties afgeven. Grotere bedrijven versterken op deze manier de liquiditeitspositie van hun toeleveranciers. Een voordeel van Supply Chain Finance is ook dat het de band tussen de betreffende ondernemingen verstevigt. Dit komt de concurrentiepositie van alle partijen ten goede. De belangstelling voor Supply Chain Finance zal de komende tijd sterk toenemen.

Het afdekken van commodity (grondstofprijs) risico’s vraagt ook aandacht maar zal niet voor iedere ondernemer nodig zijn. Dit risico is wel aanwezig bij bedrijven waar kostprijs of opbrengst sterk wordt bepaald door de prijs van grondstoffen en deze prijsschommelingen niet aan de klanten doorberekend kunnen worden.

Naast het verbeteren van het risicomanagement en het meten van financiële en operationele prestaties blijft natuurlijk het uitrollen van omzet-verhogende initiatieven de belangrijkste speerpunt voor ondernemers in deze onzekere economische tijd. Hoofddoel blijft voor alle ondernemers het boeken van omzetgroei. ■ Hans Strijbos 2011.